PSIKOMOTRIZITATEA HAURRETAN

Psikomotrizitatea, hezkuntzaren ildotik dagoen ikuspuntu bat da, eta bere helburua gorputzaren bitarteko gaitasun motrizen, adierazkorren eta adierazgarrien garapena. Horregatik, arreta osoa jartzen dio mugimenduari eta ekintzari, baita hauetatik deribatzen den guztiari ere, hots, disfuntzioetara, patologiak, estimulazioak, ikaskuntzak...

Psikomotrizitate umeetan egunero erabiltzen da, haurrak korrika egitean, salto egitean edo pilotarekin jolastean erabiltzen baitute. Joku desberdinak aplika daitezke koordinazioa, orientazioa eta ekilibrioa garatzeko, eta hauen bidez, umeek, nozio espazialak eta lateralitatea garatu ditzakete. Azken finean, esan dezakegu, psikomotrizitateak mugimendua adierazteko, komunikatzeko ta elkar eraginteko bide moduan kontsideratzen duela. Jarreraren garapen armonikoan paper garrantzitsua jokatzen du, haurrak ez dituelako bakarrik gaitasun motorrak garatzen, psikomotrizitateak bere pentsamenduak, emozioak eta gizarteratze prozesua garatzen ere laguntzen die.

PSIKOMOTRIZITATEAREN GARRANTZIA ETA ONURAK:

Haurren lehenengo urteetan psikomotrizitatea paper garrantzitsua jokatzen du, umeen sentimenduen garapenean, garpaen sozialean eta pentsamendu garapenean eragiten duelako.

Motore mailan, bere gorputzaren mugimendua kontrolatzen lagunduko die.

Kognizio mailan, memoria, arreta, kontzentrazioa eta adierazkortasuna hobetzen ditu.

Gizarte eta emozio mailan, haurrek beraien bildurrak ezagutzera eta ekiditzera lagunduko die, baita besteekin erlazionatzeko lagunduko die ere.

PSIKOMOTRIZITATEAREN AREAK:

• Gorputz eskema: pertsonak bere gorputzarekiko duen ezagutza eta erlazioa da. Gai honen garapenak, umeek bere gorputza ezagutzera bideratzen ditu, bere bidez adierazteko gai izatera eta harremanetan jartzeko bide bezala erabili dezaten laguntzen die. Gainera beste kontzeptu batzuen ikasketerako oinarri suertatzen da, hala nola, goian-behean, aurrean-atzean, barruan-kanpoan.
• Lateralitatea: gorputzaren alde baten erabileraren nagusitasunari dagokio. Area honen bidez, haurrak eskuma-ezkerra kontzeptuak garatzeko gai izango da, bere gorputza erreferantzi hartuta. Garrantzitsu da umeak berak, espontaneoki lateralitatearen definizioa egiteak, eta ez behartuta alde bat edo bestea aukeratzera.
• Ekilibrioa: ariketa motriz desberdinak egiten ari den bitartean, egonkortasuna mantentzeko gaitasuna da. Gorputzaren eta munduaren arteko erlazioaren bidez garatzen da ekillibrioa.
• Espazioaren egitura: haurrak gorputzaren kokapena zein den mantentzeko gaitasuna da, baita objektuak espazioan eta denboran zelan dauden kokatuta ulertzeko gaitasuna ere. Area honetako zailtasunak idazketaren edo irakurketaren bidez adieraz daitezke.
• Denbora eta erritmoa: inplikazio tenporala behar duten ekintzen bidez garaptzen dira bi gaitasun hauek; eta horrelako kontzeptuak barnera daitezke: azkar-motel, orain-lehen. Gainera, erritmoak identifika daitezke eta musikak eskatzen duen erritmoaren arabera gorputza kontrolatu.
• Motrizitatea: umeak bere gorputzarekiko egin dezakeen kontrolari dagokio. Bi motatakoa izan daiteke:

1. Astuna: mugimendu zabalen koordinazioari dagokio; dantza, korrika, ibili...
2. Leuna: prezizioa gehiago behar dituzten mugimenduei egiten dio erreferentzia, eta begiak eta eskuak batera erabili behar direnean; ebaki, margotu, idatzi...